عرقیات
عرق به ماده معطری گویند که رایحه، اسانس یا عطر گیاه را از آن جدا کرده و آن را به آب اضافه کنند که در لابه‌لای مولکول‌های آب جای گرفته و آب را معطر میکنند. عرق یکی از شکل‌های استفاده از گیاهان هستند و اغلب به صورت خوراکی یا دارویی (مصرف دارویی ضعیف است) به مصرف می‌رسند که از پرمصرف‌ترین‌های آنها می‌توان به عرق نعناع و گلاب اشاره کرد.
در کل، عرق نوع ضعیف شده اسانس‌ها بوده و دارای همان خواص دارویی هستند که به اسانس‌ها نسبت داده میشود، با این تفاوت که باید در حجم بیشتری مصرف شوند.
عرقیات یکی از پرمصرف‌ترین شکل‌های استفاده از گیاهان است. امروزه در ایران بیش از ۴۰ نوع گیاه وجود دارد که عرق‌گیری شده و به صورت طبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. عرقیات طبی در واقع رایحه، عطر یا اسانس گیاهانی میباشند که آن را به آب اضافه می‌نمایند داروهای معطری میباشند که رایحهٔ آنها می‌تواند گیرنده‌های عصبی بویایی را تحریک نموده و بر روند ساخته شدن هورمونها حرارت بدن، سوخت و ساز بدن، سطح هورمون‌های استرس و جنسی، سامانه دفاعی بدن، افکار و رفتارهای عاطفی و جسمانی ما اثر بگذارند. این مواد معطر که مقدار آنها در عصاره یا روغن گیاهان شفابخش بیشتر وجود دارد با تحریک مغز و ترشح انتقال‌دهنده‌های عصبی موجب حالات روانی خاصی در انسان میشود و احساس سلامت، سرخوشی، خوشنودی و خرسندی به وجود می‌آورند. این بوها می‌توانند استرس و تا حدودی درد را کاهش داده و موجب تعادل عاطفی شوند. از جمله عرقیات پرمصرف می‌توان گلاب، عرق نعنا، عرق بهارنارنج و عرق بیدمشک را نام برد.
تعریف عرقیات گیاهی
عرقیات گیاهی، از تقطیر اسانس ریشه، پوست یا گلبرگ گیاهان طبی در آب حاصل میشود، نظیر گلاب و عرق نعناع
عرق دو آتیشه
عرق دو آتیشه
اگر میزان گیاه نسبت به حجم آب بیشتر باشد و رایحه و اسانس بیشتری در مولکول‌های تقطیرشده آب جمع شوند، اصطلاح «دو آتشه» را برای عرق گیاهی به کار می‌برند.
عرق دو آتشه، همان عرق اشباع شده یا با عطر بسیار غلیظ است. مثلاً میزان برگ نعناعی که برای تولید یک شیشه عرق نعناع دو آتشه استفاده میشود، بسیار بیشتر از برگ نعناعی است که برای تولید یک ظرف عرق نعناع معمولی به کار می‌رود.
کلیه خواص عرقیات گیاهی در یک نگاه
عرقیات یکی از پرمصرف ترین شکل‌های استفاده از گیاهان است. امروزه در ایران بیش از ۴۰ نوع گیاه وجود دارد که عرق گیری شده و به صورت طبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. عرقیات طبی در واقع رایحه، عطر یا اسانس گیاهانی میباشند که آن را به آب اضافه می‌نمایند داروهای معطری میباشند که رایحهٔ آنها می‌تواند گیرنده‌های عصبی بویایی را تحریک نموده و بر روند ساخته شدن هورمونها حرارت بدن، سوخت و ساز بدن، سطح هورمون‌های استرس و جنسی، سامانه دفاعی بدن، افکار و رفتارهای عاطفی و جسمانی ما اثر بگذارند. این مواد معطر که مقدار آنها در عصاره یا روغن گیاهان شفابخش بیشتر وجود دارد با تحریک مغز و ترشح انتقال دهنده‌های عصبی موجب حالات روانی خاصی در انسان میشود و احساس سلامت، سرخوشی، خوشنودی و خرسندی به وجود می‌آورند. این بوها می‌توانند استرس و تا حدودی درد را کاهش داده و موجب تعادل عاطفی شوند. از جمله عرقیات پرمصرف می‌توان گلاب، عرق نعنا، عرق بهارنارنج و عرق بیدمشک را نام برد.
برخی از عرقیات ودمنوش های گیاهی
آلوئه ورا : ( طبيعت سرد و معتدل )
* تصفیه کننده خون * دفع سموم بدن
* افزایش قدرت ایمنی و انرژی بدن کاهش قند خون * ضداگزمای اطراف چشم
* برطرف کننده ترشی معده * ضدلک وجوش
* ترمیم بافت های پوست ودرخشان کننده آن
سر خار گل
افزایش دهنده گلبول های سفید ضد سرماخوردگی
درمان بیماری های پوستی مانند اگزما عفونت مجرای تنفسی
سوءهاضمه ضد سوزش سردل درد و حمله میگرن را تسکین
خاصیت ضدویروسی و ضدقارچی رفع عفونت گوش و سینوزیت
مصرف این گیاه به اطفال زیر ۱۲ سال توصیه نمی شود
خاکشیر : ( طبيعت سرد )
مسهل التیام دهنده زخم ها
ملین مقوی معده
سر گیجه تصفیه خون
برطرف کننده کهیر
شیرخشت
ملین صفرا بر
مسکن سرفه و سینه درد رفع عطش و گرما زدگی
دل درد نوزادان ضد جوش و تصفیه خون و کبد
خنک کننده بدن و تب بر
بنفشه سه رنگ
نرم کننده، خلط آور رفع گریپ
برونشیتهای حاد گلودرد
التهاب دستگاه هضم سنگ کلیه و مثانه
اثر ملین سیاه سرفه، زکام
بیماریهای حاد سینه و برفک دهان
توت فرنگی
خاصیت خونسازي تقويت چشم
ضدعفوني كننده ضد ديابت
درمان يبوست اشتها آور
خنك كننده رفع تب
دم كرده برگ توت فرنگي در زياد كردن ادرار و شير بانوان وازبین برنده سنگ مثانه اگر توت فرنگي را له كنيد و در آب بريزيد، نوشابه اي به دست مي آيد كه براي درمان تب هايي كه با بيماريهاي التهابي همراه مي باشد، بسيار مفيد است.
خرفه
تب بر تصفیه کننده خون
رفع تشنگی رفع بی خوابی
ضد انگل در اطفال رفع سوزش ادرار
افزایش شیر مادران تقویت بینایی
بومادران :( طبیعت گرم )
نیرو بخش تقویت قلب و اعصاب
ضد تشنج تصفیه خون
درمان ورم معده و روده مفید جهت بواسیر
رفع اختلالات قاعدگی
مخلصه : ( طبيعت گرم )
ملين مقوي
دفع سموم ضد قولنج
پادزهر قوي مفيد براي ناراحتي هاي کمر و مفاصل عضلاني
تقويت معده
نعنافلفلی : ( طبيعت گرم )
تقويت کننده دستگاه گوارش برطرف کننده ناراحتي هاي معده
ضد اسهال رفع دل درد و دل پيچه
بادشکن
برگ گردو ( طبیعت گرم )
پایین آورنده قند خون درمان نقرس
ورم مفاصل را که از سردی باشد تسکین می دهد
نسترن : ( طبيعت گرم )
رفع انقباض غير ارادي ماهيچه معده رفع بيماري هاي ناشي از ورم و التهاب کليه
سرشار از ويتامين C ادرار آور
ضد اسکوربوت
يونجه : ( طبيعت گرم )
چاق کننده مولد خون
نيرو دهنده قواي جنسي تقويت عمومي بدن
تامين استخوان بندي اطفال درمان نرمي استخوان
شويد : ( طبيعت گرم )
* برطرف کننده چربي خون * ضد دل درد و بيماري هاي روده
* مقوي معده *هضم کننده غذا
* آرام کننده * زياد کننده شيرمادران
پونه :( طبیعت گرم )
* اشتها آور * بادشکن
* ضد اسهال * مسکن سکسکه
* رفع سوزش معده * ضد سرفه
* خلط آور
عرق خارشتر : ( طبیعت سرد )
* دافع سنگ های کلیه و مثانه * شست و شو دهنده کلیه ها
* مفید جهت سیاه سرفه و سلامتی کلیه ها
بید : ( طبيعت سرد )
* درمان تب های شدید و دردهای تناسلی * زردی پوست (یرقان)
* تصفیه خون
کاسني : ( طبيعت سرد )
* تصفيه کننده خون * سفيد کننده پوست
* درمان کم خوني * درمان بيماري هاي مزمن پوستي
* رفع يبوست * تقويت کبد
* برطرف کننده جوش صورت
بابونه : ( طبیعت گرم)
* اشتها آور * ضد ناراحتی های گوارشی
*نفخ معده، دل درد، *دم کرده گل آن جهت رفع تب ناراحتی عصبی
* کاهش فشار خون ، اوره خون، * ضدعفونی کننده
* ضد آماس، ناراحتی پوستی * اختلالات قاعدگی
* بخور گل بابونه برای رفع گوش درد
اسطوخدوس : ( طبیعت گرم)
*ضد درد * مسکن اعصاب و قلب
* کاهش دهنده فشار خون * درمان میگرن
* سرگیجه * آسم وسیاه سرفه
باد رنجبویه : ( طبیعت گرم )
* تقویت حافظه و هوش * تقویت معده وکبد
* تقویت حواس پنجگانه * جلوگیری از سکته قلبی و مغزی
رزماری
* افزایش دهنده فشار خون * مقوی قلب
* درمان ضعف عمومی * خستگی جسمی
* فکری واسترس * ضد سرفه نفخ
* ضد درد و تب
زوفا
* ضد سرفه * خلط آور
* تقویت معده * درمان نفخ شکم
* کم خونی * صرع
* افسردگی * آسم وتب خال
* ضد ویروس
گل محمدی: ( طبیعت گرم)
*درمان درد های رماتیسمی * تقویت اعصاب
* درمان ناراحتی های گوارشی و معده * خواب آور وآرامبخش
مریم گلی
*آرام کننده اعصاب وتقویت عضلات * درمان اختلالات کبدی
* درمان مشکلات پوستی و سوختگی *درمان گلو درد
چای ترش
*کاهش فشار خون * تصفیه خون
* خنک کننده بدن * کنترل کلسترول خون
* منبع غنی آهن و افزایش دهنده طول عمر * کنترل اختلالات کبدی و صفرایی
به لیمو
* تقویت حافظه * درمان سردرد،
* درمان سوءهاضمه و نفخ * درمان سر گیجه و دردهای عصبی
* خواب آور و آرام بخش
آویشن : ( طبيعت گرم )
* ضد سرفه * نفخ
* تب، درد * آلزایمر
* سرطان *خلط آور
*کاهش چربی خون * محرک سیستم ایمنی بدن
استویا
* تنظیم فشار خون * شیرین کننده بدون افزایش قند خون
* درمان سرما خوردگی * درمان ناراحتی های معده
* مقوی قلب
اقاقیا
گل اقاقیا آرام کننده ، مقوی، قایض و صفرا بر است و دم کرده گل آن برای رفع کم خونی وریشه آن اثر مسموم کنندگی دارد.
پوست درخت اقاقیا تقویت کننده و آرام کننده وملین است
برگ آن ملین وصفرا بر و جوشانده برگ و گل آن رفع سردرد ، سوئ هاضمه رفع تهوع ورفع کسالت و بی حالی توصیه شده است
گل گاو زبان:
ناراحتی قلبی و سیستم اعصاب، نرم کننده سینه و خلط آور،ضد سرفه، ضد عفونی مجاری تنفسی، تصفیه کننده خون ، ضد میگرن.
پنیرک:
نرم کننده، آرام بخش، مدر ، رفع ناراحتی های سینه، رفع سرفه، ضد عفونی کننده مجاری ادرار، بیماریهای کلیه و مثانه، درمان آفت دهان برای جوش صورت، رفع سوختگی ها و درد آن به صورت موضعی.
خواص داروئی ریحان
چون ریحان بسیار معطر است بنابراین برای معطر ساختن غذاها از آن استفاده میشود ریحان از لحاظ قدیم ایران کمی گرم و خشک است.
دم کرده برگ ریحان اثر ضد تشنج درد مقوی و مدر است.
دم کرده برگ ریحان معالج سردردهای میگرن و عصبی است.
خوردن ریحان دستگاه هاضمه راتقویت میکند.
نوشیدن یک فنجان دم کرده ریحان نفخ و گاز معده را از بین می‌برد.
برگ ریحان درمان کننده ناراحتیهای حاصل از نیش حشرات است کافی است که محل گزش حشرات را با برگ ریحان ماساژ دهید خارش و درد را برطرف میکند.
جویدن برگ ریحان برای زخمهای دهان مفید است.
جوشانده ریحان تب‌بر است.
دم کرده تخم ریحان مسکن است.
اگر تخم ریحان را بکوبید و با صمغ عربی مخلوط کنید داروی خوبی برای درمان اسهال است.
تخم ریحان برای رفع دل درد مفید است.
برگ ریحان اثر زیاد کننده شیر دارد و مادران شیرده حتما باید از این گیاه استفاده کنند.
دم کرده دانه ریحان برای درمان ورم کلیه و ترشحات زنانه بکار می‌رود.
دم کرده برگ ریحان درمان کننده سرگیجه است.
برگ ریحان را همراه غذا بخورید در هضم غذا موثر است.
اگر گلدان ریحان را جلوی پنجره بگذارید حشرات و مگس را فراری میدهد و آنها وارد خانه نخواهند شد.
طرز استفاده
اسانس ریحان را میتوانید از فروشگاههای گیاهان دارویی و یا Helath Food خریداری کنید این اسانس به نام Essential Oil Basil معروف است و دقت کنید که این اسانس بسیار قوی است و نباید بیش از 2 تا 3 قطره آنرا مصرف کنید و همیشه هم باید آنرا با آب رقیق کنید.
-*****************************************
زعفران
آسم
گرفتگی عضلات
استرس
کم خونی و نارسایی قلب
هم چنین زعفران دارای خواص ضد درد است که به عنوان مسکن طبیعی کاربرد دارد.
در علم پزشکی مدرن استفاده از زعفران برای خواص درمانی آن در رفع مشکلات زیر نیز کاربرد پیدا کرده است:
رفع اضطراب
درمان سندروم پیشاقاعدگی (PMS)
درمان مقاومت بدن به انسولین
دیابت
سرطان
بیماری های مرتبط با تخریب سلول های عصبی
اختلالات یادگیری
***********************************************
گلرنگ (کاجیره، هِچْک، کافشه) که در بعضی از استان‌های جنوبی مانند بلوچستان و سیستان هِچْک ودر کرمان گل خشت نیز نامیده میشود[نیازمند منبع] (نام علمی: Carthamus tinctorius) بومی ایران است و در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا کشت میشود
گلرنگ (Safflower)
طبیعت گیاه
گرم و خشک (صفراوی)
طریقه مصرف
جوشانده
کاربرد موضعی
روغن گلرنگ
خواص درمانی
قاعده آور
مسکن،مسهل و معرق
ضد التهاب
ضد سرطان
بهبود جریان خون
درمان عفونت های زنانه
درمان زردی
درمان ناباروری و افزایش دهنده اسپرم مردان
مدر
تسکین دهنده دردهای قاعدگی
ضد نفخ
مضرات
سقط جنین
حساسیت
توقف لخته شدن خون و احتمال خونریزی شدید
تداخلات دارویی
داروهای رقیق کننده خون
**
جعفری
خواص داروئی:
از ابتلای بدن به سرطان جلوگیری می کند.
خواص تخم جعفری
تخم جعفری از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است .
۱) ضد نفخ شکم است .
۲) شریان ها و رگ ها راتمیز می کند .
۳) ادرار آور و قاعده آرو است .
۴) برای درمان تب نوبه بکارمی رود .
خواص ریشه جعفری
۱) ریشه جعفری اشتها آور است .
۲) ادرار آور و قاعده آور است .
۳) سنگ کلیه را دفع می کند .
۴) برای درمان اسهال باید ۲۰ گرم ریشه جعفری را در یک لیتر آب دم کرده و تنقیه کنید .
۵) دم کرده ریشه جعفری برای درمان تنگی نفس بکار می رود.
۶) برای درمان سرخک مفید است .
خواص برگ و ساقه جعفری
۱- برای رفع لکه ها و جوش های صورت دم کرده جعفری را روی پوست صورت بمالید .
۲-برای روشن شدن رنگ پوست مقدری جعفری را در نیم لیتر آب به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و صبح وشب صورت خود را با آن بشوئید بعد از یک هفته پوست صورت شما روشن می شود.
۳-دم کرده جعفری ضد تب است .
۴-دم کرده برگ جعفری برای بواسیر و سنگ کلیه مفید است .
۵-خوردن چای جعفری به هضم غذا کمک می کند .
۶-بعد از خوردن سیر برای برطرف کردن بوی دهان جعفری بجوید.
۷-جعفزی نفس را خوشبو می کند.
۸-برای درمان ضرب خوردگی و خون مدرگی له شده برگ و ساقه جعفری را روی عضو ضرب دیده بگذارید .
گزنه
خواص دارویی گزنه
مداوای مجاری ادرار (پروستات)، درمان دستگاه تنفسی، کاتاره معده، ضد قند خون، افزایش دهنده گلبول‌های قرمز خون. صرف نظر از جنبه‌های خوراکی که به صورت پخته همانند اسفناج خورده میشود و سرشار از مواد معدنی و مغذی است این گیاه حاوی ماده‌ای به نام سکرتین است که بهترین عامل جهت تحریک و به کار انداختن غدد ترشحی هاضمه در معده، روده، کبد، لوزالمعده وکیسه صفرا است. خاصیت مهم دیگر آن کمک به ساخته شدن گلبول‌های سرخ و در نتیجه تنفس مناسب سلول‌های بدن است.
ضد اسهال است به ویژه در اسهالهای خطرناک که در هنگام شیوع وبا پیدا میشود بکار می‌رود، خونروشها (خون روش بینی، سینه و انواع دیگر) و خلط‌های ناراحت‌کننده (در سرماخوردگی و گرفتگی مجاری تنفسی) را آرام میکند. مقوی است و به مادران شیرده جهت زیاد شدن شیر کمک میکند وعادت ماهانه زنان را تنظیم می نماید و یا چنان تأثیری دارد که اگر قاعده گی بطور غیرطبیعی قطع شود مجددأ آن را برقرار میکند. خون را تصفیه کرده و ضدکرم است. استعمال خارجی آن درموارد رماتیسم موفقیت آمیزبوده‌است. غرغره دهان با فراورده دارویی این گیاه یک ماده ضروری جهت ضدعفونی کردن دهان، رفع ورم و جراحات لثه ومداوای آنژین به‌شمار می‌رود، لوسیون و کمپرس‌های گزنه در مراقبت‌های زیبایی مانند تمیز کردن پوست، از بین بردن آکنه، اگزما و جلوگیری از ریزش موی سر به کارمی رود.
برطبق مطالعات وسیع و منابع علمی موجود خاصیت ضد التهابی گیاه گزنه ثابت شده‌است. ترکیبات فنولی و کافئیک اسید موجود در مواد مترشحه برگ گزنه قادر به مهار سنتز اسید آراشیدونیک و متابولیتهایش می‌باشد. اسید فنولیک سنتز لکوترین B4 را نیز مهار میکند. امروزه خواص ضد آلرژی گیاه گزنه ثابت شده‌است. به گونه‌ای که این گیاه اثر مهاری بر آنزیمهای لیپواکسیژنازو سیکلواکسیژناز دارد. این دو آنزیم مسئول تبدیل اسید آراشیدونیک به پروستا گلاندینها و لکوترینها می‌باشد. استفاده از این گیاه در رینیت آلرژیک بسیار مؤثر بوده‌است.[۲]
بنابر نتایج تحقیقات دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا گزنه به علت دارا بودن ترکیبات آنتی هیستامین و ضد التهابی داروی طبیعی برای بیماری اگزما است.[۳]
از طرف دیگر پژوهش‌های متخصصان میکروبیولوژی نشان میدهد که گیاهان وحشی مانند گزنه به دلیل آنکه در شرایط سخت رشد میکنند انرژی بسیار زیادی دارند. ارتعاشات درون سلولی بدن یک انسان سالم ۷۰ مگاهرتز است. این ارتعاشات در سلول‌های یک بافت سرطانی به ۴۰ مگاهرتز کاهش پیدا میکند. زمانی که ارتعاشات به زیر ۴۰ مگا هرتز سقوط میکند سلول کم‌کم می‌میرد. سلول‌های گوشت مرغ پخته و همبرگر ارتعاشاتی بین ۳ تا ۵ مگا هرتز دارند، در حالی که سبزیجات تازه و جوانه گندم برگ کاهو ۷۰ مگاهرتز ارتعاشات دارند. گیاهان وحشی مانند گزنه انرژی بسیار زیادی دارند زیرا در شرایط سخت رشد میکند.[۴]
قسمتهای مورد استفاده
برگها، سرشاخه‌های گلداروریشه گزنه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اخیراً حلقه‌های پپتیدی ای از عرق گزنه جداسازی شده‌است که نام اختصاری گزلین دارند (ترکیبی از گزنه+انسولین) این حلقه‌ها که اثر ضد دیابت را به آنها نسبت می‌دهند قادرند با روی هم قرار گرفتن ایجاد منفذ(pore) نموده و گلوکز را به درون سلول انتقال دهند. تحقیق فوق در دانشگاه‌های تهران و تورنتو کانادا صورت پذیرفته. (۱)
استفاده در مراسم چهارشنبه سوری
در مازندران به خصوص در روستاهای قائم شهر و جنوب ساری از جمله تاکام و آقامشهد در شب چهارشنبه سوری از شاخه‌های ظریف و نورسته آشی پخته میشود که طعم خاص و مطبوعی دارد. این آش مخصوص چهارشنبه سوری است و بر خلاف انتظار طعم تند و گزنده نداشته و کمی شیرین است.
ساقه و برگ‌های گزنه به دلیل تیغ‌های سوزن مانند بسیار و خاصیت اسیدی که مانند اره عمل میکند در صورت برخورد به پوست بدن سبب گزش پوست و واکنش التهابی پوست شامل تورم، اریتم و خارش میشود، برخورد زیاد با این گیاه می‌تواند موجب تب شود. به صورت سنتی برای درمان آن از مالیدن گیاه پلم با نام علمی Sium sisarum استفاده میشود. در مازندران اغلب این دو گیاه با هم دیده می‌شوند.
مرزه
خواص مرزه برای پوست و مو
1. جوان سازی پوست صورت
مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها، ویتامین C و ویتامین A موجود در مرزه با افزایش کلاژن پوست صورت به رفعچین و چروک پوست کمک کرده و باعث جوان سازی پوست صورت می شود.
2. تقویت و افزایش رشد مو
آهن موجود در مرزه با افزایش تولید گلبول های قرمز خون به درمان کم خونی کمک می کند و با بهبود جریان خون در پوست سر باعث تقویت فولیکول های مو و در نتیجه تقویت و افزایش رشد مو می شود.
3. درمان قارچ ناخن دست و پا
مرزه دارای خواص ضد قارچی قوی بوده و روغن مرزه می تواند به درمان عفونت قارچی ناخن دست و پا کمک کند.
فواید دارویی و درمانی مرزه برای بدن
4. دیابت و قند خون
در طب سنتی از سبزی مرزه تازه و خشک شده برای درمان تشنگی و خشکی دهان دیابتی در افراد مبتلا به دیابت استفاده می شود.
5. معده و دستگاه گوارش
مقادیر قابل توجه فیبر موجود در مرزه به بهبود هضم غذا کمک کرده، برای درمان معده درد مفید است و به سلامت دستگاه گوارش کمک می کند.
مرزه به دلیل مقادیر بالای ترکیبات فنلی موجود در آن دارای خواص ضد باکتری قوی بوده و از ابتلا به زخم معده جلوگیری می کند.
گفته شده که مرزه به دلیل طبع گرمی که دارد یکی از بهترین دارو های گیاهی برای درمان تهوع و بیماری های گوارشی می باشد.
6. یبوست و اسهال
مقادیر بالای فیبر موجود در سبزی مرزه با بهبود حرکات روده برای پیشگیری و درمان یبوست و اسهال مفید می باشد.
7. لاغری و کاهش وزن
مرزه دارای مقادیر بالایی فیبر است و استفاده از مرزه تازه به عنوان سبزی خوردن باعث کاهش اشتها شده و با پیشگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.
علاوه بر این فیبر موجود در مرزه به پاک سازی روده و درمان یبوست کمک کرده و با کاهش ذخیره ی چربی در بدن باعث لاغری و کاهش وزن می شود.
8. کبد
مرزه دارای خواص دیورتیک قوی بوده که به سم زدایی و پاک سازی کبد و درمان بیماری های کبد کمک کرده و باعث بهبود عملکرد کبد می شود.
9. فشار خون
مقادیر بالای پتاسیم و منیزیم موجود در مرزه به درمان فشار خون بالا کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد.
10. چربی خون
فیبر موجود در مرزه به کاهش کلسترول و چربی خون بالا کمک کرده و خطر حمله ی قلبی و سکته ی قلبی را در افراد کاهش می دهد.
خواص دمنوش مرزه + طرز تهیه
دمنوش مرزه کوهی برای درمان مشکلات گوارشی، سردرد، برونشیت و گلودرد مفید می باشد، علاوه بر این چون خواص دیورتیک دارد به پاک سازی و بهبود عملکرد کبد و کلیه ها کمک می کند.
طرز تهیه دمنوش مرزه کوهی
2 یا 3 قاشق چای خوری گیاه مرزه خشک شده را در یک فنجان آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه بماند تا دم بکشد، دمنوش مرزه آماده است میت وانید بنوشید.
فراموش نکنید که بهتر است تنها یک فنجان دمنوش مرزه در روز بنوشید.
خواص روغن اسانس مرزه کوهی + طرز تهیه
روغن مرزه به روش تقطیر بخار از گیاه مرزه استخراج می شود، این روغن بی رنگ مایل به زرد است و عطر و بوی قوی دارد.
روغن مرزه دارای خواص بیشماری از جمله درمان اسپاسم و گرفتگی، ضد عفونی کننده قوی ضد باکتری و ضد قارچی، ضد آفتاب طبیعی و دیورتیک طبیعی می باشد. روغن مرزه دارای خواص ضد التهابی بوده و ماساژ بدن با ترکیب روغن مرزه و روغن نارگیل به درمان بیماری های روماتیسم، آرتروز و نقرس کمک می کند.
علاوه بر این ها روغن مرزه به دلیل عطر خوبی که دارد برای تهیه ی لوازم آرایشی مانند عطر ها استفاده می شود.
عوارض و مضرات مرزه
جنین، زنان باردار و زنان شیرده
مطالعات کافی درباره ی اثر مرزه تازه و خشک و دمنوش و روغن مرزه بر روی جنین در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد پس بهتر است زنان باردار و شیرده از مصرف مرزه اجتناب کنند.
نوزادان و کودکان
چون هنوز تحقیقاتی درباره ی اثر مرزه بر روی نوزادان و کودکان صورت نگرفته بهتر است از مصرف مرزه جدا خودداری شود.
اختلالات خونریزی
گفته می شود که مرزه ممکن است پس از جراحی، خطر خونریزی را افزایش دهد پس حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی از مصرف مرزه خودداری کنید.
روغن مرزه باعث ایجاد واکنش های آلرژیک بر روی پوست می شود پس همیشه از استعمال موضعی آن را با یک روغن حامل مانند روغن نارگیل ترکیب کرده و بر روی پوست استفاده کنید.
طبع مرزه
مرزه سرد است یا گرم؟
طبیعت سبزی مرزه گرم و خشک می باشد. مرزه حاوی مقادیر بالای ویتامین A، ویتامین C، نیاسین، ویتامین B6، کلسیم، منگنز، منیزیم، پتاسیم، روی و آهن، آنتی اکسیدان ها و ترکیبات فنلی از جمله تیمول می باشد.
مرزه خام به صورت تازه و خشک و مرزه پخته را به دلیل طعم تندی که دارد به عنوان یک ادویه خوش عطر برای تهیه انواع آش و سوپ مرزه، ترشی مرزه، سالاد سیب زمینی و قارچ، سس سالاد و تهیه سوسیس گیاهی خانگی استفاده می کنند.
در ایران از مرزه تازه به عنوان سبزی خوردن استفاده می شود.
فرق مرزه و ترخون
مرزه دارای طبع گرم و خشک است که برای درمان معده درد، درد دندان، سرفه، گلودرد و برونشیت، درمان اسهال و تقویت قوای جنسی مفید می باشد. مرزه گیاهی به رنگ سبز با گل های سفید و بنفش می باشد.
ترخون دارای طبع خیلی گرم و خشک است که برای درمان معده درد، درمان اسکوربوت و درمان احتباس گاز در روده ها استفاده می شود. ترخون گیاهی به رنگ سبز با گل های زرد رنگ است.
تفاوت مرزه و رزماری
مرزه طبع گرم و خشک دارد و دارای برگ های سبز با گل های سفید و بنفش می باشد.
رزماری طبع گرم و خشک دارد و دارای برگ های سوزنی همیشه سبز با گل های بنفش می باشد.
ارزش غذایی مرزه (100 گرم)
کالری : 272
چربی : 6 گرم
کربوهیدرات : 69 گرم
پروتئین : 7 گرم
فیبر : 46 گرم
فواید مرزه برای سلامتی
تنظیم کلسترول
مرزه سرشار از فیبر است که باعث می شود که سطح کلسترول بد و مخرب خونی کاهش و سطح کلسترول خوب را افزایش دهد
فواید مرزه : ضد باکتری
مرزه با ترکیبات فنولی نظیر کارواکرول از رشد باکتری ها جلوگیری می کند که طعم تند مرزه از وجود این ترکیب است
سلامت قلب
از مهم ترین ترکیبات موجود در مرزه پتاسیم غنی آن است که باعث سلامت قلب و عروق و بهبود خونرسانی در بدن می شود
رفع آلرژی
مرزه گیاهی است که با خواص ضد عفونی و ضد التهابی خود در ساخت داروهای پوستی و درمان آلرژی و حساسیت های پوستی کاربرد فراوان دارد
درمان کم خونی
مرزه گیاهی مملو از ترکیبات آهن و پتاسیم است که برای بیماران هموفیلی و کم خون بسیار مناسب می باشد
ضد استرس
مرزه با داشتن ویتامین B6 (پیرودوکسین) باعث تسکین و تقویت اعصاب شده و استرس و اضطراب را کاهش می دهد
فواید مرزه : بهبود تنفس
مرزه دارای ویتامین A می باشد که با سلامت غشای مخاطی پوست و بهبود تنفس و ریه از سرطان مجاری تنفسی پیشگیری می کند
سلامت کلیه + مثانه
مرزه گیاهی ادرار آور با خاصیت آنتی اکسیدانی است که مثانه و کلیه را پاک سازی می کند و موجب سلامتی عملکرد آنها می شود
خاصیت ضد قارچی + ضد عفونی
گیاه مرزه با داشتن مهم ترین عنصر روغنی به نام تیمول دارای خواص ضد التهابی و ضد عفونی بالا می باشد
کاهش سطح رادیکال های مضر
مرزه با داشتن ویتامین بالای C موجب کاهش سطح رادیکال های آزاد و مضر که برای بدن خطرناک است می شود
خواص مرزه : رفع تشنگی
مرزه گیاهی با خاصیت ادرارآوری است که در جهت رفع تشنگی کاربرد دارد بخصوص در افراد دیابتی موثر تر می باشد
بهبود گوارش
مرزه با خاصیت ضد نفخ و ضد عفونی کنندگی باعث بهبود هضم، گوارش و تجزیه درست غذا شده و مسمومیت را کاهش میدهد
خاصیت مرزه : تقویت بینایی
مرزه با داشتن ویتامین بالای A که به صورت محلول در آب است باعث تقویت شبکیه چشم و بهبود بینایی می شود
کاهش دردهای مفاصلی و استخوانی
مرزه با خاصیت ضدالتهابی بالا می تواند دردهای مفاصل و استخوان ها را بهبود داده و درد را التیام بخشد
تقویت سیتم ایمنی بدن
مرزه با خاصیت ضد عفونی کنندگی بالا و ترکیبات فنولی تیمول موجب تقویت عملکرد بدن شده و حالت دفاعی بدن را افزایش می بخشد
تنظیم سیکل قاعدگی
آهن و منگنز و ویتامین های موجود در مرزه برای زنان در زمان قاعدگی بسیار مفید بوده، باعث تنظیم سیکل و و کاهش درد و خونرسانی بهتر می شود
خواص عرق مرزه
عرق مرزه خواص بالایی دارد مانند : تقویت معده، اشتها آور، درمان ورم روده، دفع سنگ کلیه، تقویت حافظه، بهبود کبد و … بسیار مفید است
تنظیم آنزیم بدن
یکی دیگر از خواص مهم مرزه داشتن منگنز موجود در برگ و ساقه است که باعث تنظیم آنزیم بدن می شود
درمان سوختگی ها
گیاه مرزه با داشتن خواص ضد التهابی اسید اورسولیک برای درمان سوختگی ها، التهاب ها و حتی بهبود زخم بسیار مناسب است
خاصیت مرزه : ارزش غذایی بالا
مرزه دارای انواع مواد معدنی و ویتامین هایی نطیر A ، B ، C ، K و نیاسین، تیامین و پیرودوکسین است که ارزش غذایی بالایی دارد
رفع بد بویی دهان + بدن
مرزه با طعم تند و خوش بو باعث رفع بد دهان شده و عرق مرزه نیز برای رفع بوی بدن توصیه می شود
کاهش سرطان پرستات
از خواص مرزه می توان به داشتن 4 ترکیب شیمیایی نظیر بتا سیتروزول، اسید اورسولیک در ساقه و برگ مرزه منجر به توقف یا کاهش رشد غده پروستات در مردان می شود
تسکین درد دندان + استحکام
مرزه دارای کلسیم بالاست که جهت استحکام استخوان و دندان مناسب است و با خواص ضد التهابی بالا درد دندان را کاهش می دهد
درمان دیابت
مرزه با خواص آنتی اکسیدانی بالای محلول در آب خود به مبارزه با رادیکال های آزاد رفته و با اثر بر پانکرانس دیابت را کنترل می کند
لاغری
مرزه گیاهی است سرشار از مواد معدنی، پروتئین و ویتامین های غنی و کم کالری بسیار مناسب برای کاهش وزن است
درمان درد گلو و سرفه
مرزه گیاهی است که با جوشاندن و غرغر کردن در گلو، درد و التهاب را کاهش و سرفه ها را بهبود می بخشد
خاصیت آنتی اکسیدانی بالا
مرزه با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی بالا باعث بهبود و تقویت بدن در برابر بیماری مزمن، بخصوص سرطانها می شود
کاربرد غذایی مرزه
● جوشانده آن در تهیه نوشیدنی ها
● سبزی تازه آن در تهیه انواع سالاد
● از نوع خشک آن به عنوان چاشنی و ادویه
خواص مرزه برای کودکان
● برای دفع انگل و کرم معده و روده کودکان مفید است
● در قدیم برای درمان فلج اطفال استفاده شده است
● برای تقویت بنیه کودکان بخصوص کودکان کم وزن توصیه می شود
موارد منع مصرف مرزه
● بسیار تند است و احتمال ایجاد التهاب دهان و سوزش معده را دارد
● در افراد با مشکل تنفسی با اعتدال مصرف شود
● در زنان باردار با احتیاط مصرف گردد
● در افراد با مشکلات غدد تیروئیدی مصرف نگردد
● افراد با مشکل دیابتی با مشورت پزشک مصرف شود
هویج یا گَزَر[۱] یا زردک گیاهی خوراکی و دوساله از خانواده چتریان است[۲]. هویج معمولاً به رنگ نارنجی یا سفید، یا مخلوطی از قرمز و سفید است و تازهٔ آن بافتی خشک و ترد دارد.
هویج یک سبزی ریشه‌دار یا غده ای خوراکی است که می‌توان آن را خام یا خردشده یا رنده‌شده در سالاد خورد و بیشتر در پخت سوپ‌ها و خورش‌ها کاربرد دارد. بتاکاروتن، دوپاری از ویتامین آ، در هویج به فراوانی یافت میشود و رنگ نارنجی خاصّ این سبزی نیز به همین خاطر است. به‌علاوه هویج منبعی غنی از فیبر خوراکی، آنتی‌اکسیدان‌ها و موادّ معدنی به‌شمار می‌رود. همان‌گونه که در تصویر دیده میشود، هویج می‌تواند به‌طور مصنوعی در رنگ‌های گوناگونی به عمل بیاید.
تاریخچه
تاریخ نوشتاری و پژوهش‌های ژنتیک مولکولی هردو نشان می‌دهند که خاستگاه واحد هویج اهلی آسیای مرکزی است.[۳] نیاکان وحشی هویج احتمالاً از افغانستان کنونی) منشأ گرفته‌است که همچنان مرکز تنوع هویج وحشی است. احتمالاً در طول قرن‌ها تلخی یک زیرگونه طبیعی تولید شده از هویج وحشی با زادگیری گزینشی کاهش و شیرینی‌اش افزایش یافت و چوبی بودن هسته اش به حداقل رسید؛ و در این مرحله هویج آشنای اهلی تولید شد.[۴][۵] اولین بار هویج نه به خاطر ریشه‌اش بلکه به خاطر برگ‌های معطر و دانه‌هایش کاشته شد. دانه‌های هویج در سوئیس و آلمان جنوبی یافته شده‌اند که به ۲۰۰۰ الی ۳۰۰۰ قبل از میلاد مربوط می‌شوند.[۶] هنوز هم تعدادی از خویشاوندان نزدیک هویج مثل جعفری، گشنیز، رازیانه، شوید و زیره سبز به خاطر برگ و دانهٔ آنها کشت می‌شوند.[۷] اولین مطلب در مورد استفاده از ریشهٔ گیاهان در منابع کلاسیک مربوط به قرن اول است. رومی‌ها ریشهٔ گیاهی به نام pastinaca را می‌خوردند.[۸] که شاید هویج یا گیاه نزدیک به آن شقاقل باشد.[۹][۱۰]
تصویری که برچسب «هویج باغی» خورده است از جولیانا آنیسیا کوداکس، یک کپی قرن ششمی قسطنطنیه‌ای از دیوسکوریدس کتاب دستور داروسازی قرن یکمی یونانی.صفحه روبرو می گوید: «ریشه را می توان پخت و خورد».[۱۱]
این گیاه در امپراتوری روم شرقی در نسخه‌ای قرن ششم میلادی قسطنطنیه‌ای از دائرةالمعارف تذهیب شده د ماتریا مدیکا-در مورد علف‌ها و گیاهان دارویی - نوشته پزشک یونانی دیوسکوریدس رسم و توصیف شده‌است. سه نوع هویج مختلف رسم شده و در متن نوشته شده‌است: «می‌توان ریشه را پخته و خورد.»[۱۲]
گیاه در قرن هشتم توسط مورها به اسپانیا معرفی شد.[۱۳] در قرن دهم ریشه‌هایی که در غرب آسیا، هندوستان و اروپا می‌روییدند به رنگ بنفش بودند.[۱۴] در همان زمان‌ها هویج‌های مدرن در افغانستان رشد کرده بودند.[۷]سیمئون سث، پژوهشگر یهودی قرن یازدهم[۱۵] مانند ابن العوام کشاورز عرب-اندلسی قرن دوازدهم هم هویج قرمز و هم زرد را توصیف کرده‌است.[۱۶] هویج اهلی در قرن ۱۴ در چین و در قرن ۱۸ در ژاپن ظاهر شد.[۷]
هویج نارنجی رنگ در قرن هفدهم در هلند ظاهر شد،[۱۷] که مربوط به این واقعیت است که پرچم هلند در آن زمان برنگ نارنجی بود.[۱۴] جان اوبری عتیقه‌شناس این هویج‌های جدید را اینگونه توصیف کرده‌است: «هویج برای اولین بار در بکینگتون در شهرستان سامرست کاشته شد. بعضی از افراد بسیار پیر آنجا[در ۱۶۶۸] اولین باری را که هویج به آنجا آورده شد را به یاد می‌آورند.»[۱۸] مهاجران اروپایی هویج را در قرن هفدهم به کلونی‌های آمریکا معرفی کردند.[۱۹] هویجی که بیرونش بنفش و درونش به رنگ نارنجی است از سال ۲۰۰۲ در مغازه‌های بریتانیا به فروش می‌رسد.[۱۴]
توصیف
هویج گیاهی دو ساله است.در سال اول، رزت برگهایش مقدار زیادی شکر تولید میکنند،که در ریشه عمودی آن ذخیره میشود تا برای گل دادن گیاه در سال دوم انرژی لازم را فراهم کند.
جوانه‌ها کمی بعد از رویش
بلافاصله پس از جوانه زدن، نهال هویج نشان میدهد که تمایز مشخصی بین ریشه عمودی و ساقه نشان میدهد: ساقه ضخیم تر و فاقد ریشه‌های جانبی است. و در بخش بالایی انتهای ساقه لپه‌ها قرار دارند. اولین برگ واقعی در حدود ۱۰ الی ۱۵ روز پس از جوانه زدن ظاهر میشود.
تقویت بینایی
در جنگ جهانی دوم، و بعد از اختراع رادار توسط ارتش انگلستان ، نیروی هوایی سلطنتی انگلستان برای گمراه ساختن ارتش آلمان این شایعه را رواج داد که خلبانانشان به این دلیل در شب خوب می بینند که هویج مصرف میکنند این در صورتی است که بتاکاروتن موجود در هویج سبب بهبود بینایی نمی‌شود.[۲۰]
در افسانه‌ها آمده‌است که این سبزی به انسان قدرت بینایی در شب میدهد. کمبود ویتامین آ باعث ضعف بینایی میشود؛ امّا با بازگرداندن این ویتامین به رژیم غذایی می‌توان مشکل را برطرف کرد.
مواد غذایی
هویج در رنگ‌های مختلف
هویج دارای ویتامین‌های آ و ب و ث، بتاکاروتن (ماده‌ای که موجب نارنجی شدن آن میشود) و مواد معدنی مختلف است. هویج پخته بیشتر از هویج خام آنتی اکسیدان دارد .
تولید
طبق آمار فائو، در سال ۲۰۰۵، چین بزرگ‌ترین تولیدکنندهٔ هویج و شلغم بود. چین دست‌کم یک‌سوم از تولید جهانی این محصولات را برعهده دارد و پس از این کشور، روسیه و ایالات متحده قرار دارند.
تولید هویج و شلغم در سال ۲۰۰۵.
سبز: بزرگ‌ترین تولیدکننده (چین).
زرد: دیگر تولیدکنندگان بزرگ.
قرمز: تولیدکنندگان کوچک
خواص
مقدار مواد مغذی در ۱۰۰ گرم هویج
انرژی ۴۳ کالری، پروتئین ۱ گرم، کربوهیدرات ۱۰ گرم، فیبر ۳ گرم، چربی ۰ گرم، کلسترول ۰ گرم، سدیم ۳۵ میلی‌گرم، کلسیم ۲۷ میلی‌گرم، آهن ۱ میلی‌گرم، ویتامین ث ۹ میلی‌گرم، ویتامین آ ۲۸۱۲۹ واحد بین‌المللی
منابع
خواص و مزایای سلامتی هویج ها:
1. بهبود بینایی:
هویج ها منبع خوبی از کاروتونوئیدها (پیش سازه های ویتامین A) هستند که در بهبود بینایی مفید میباشند.مصرف منظم هویج، باعث افزایش بینایی رنگی و دید در نور کم( دید اسکوتوپی ) می شود.
2. هویج برای جلوگیری از سرطان:
طی تحقیقات متوجه شدیم که آسیب رادیکال های آزاد موجب سرطان میشود و توسط آنتی اکسیدان ها از آن جلوگیری می شود.
هویج نیز حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان است و خطر ابتلا به سرطان معده و ریه را کاهش میدهد.
ویتامین A موجود در هویج، مانع از سرطان پستان می شود و مصرف روزانه آن احتمال سرطان پروستات ولوسمی را نیز کاهش میدهد.
جلوگیری از سرطان با هویج
3. هویج برای کاهش بیماری های قلبی_ عروقی:
مطالعات نشان می دهد که هویج ها حاوی پلی استیلین های فعال زیستی مانند پارک فالکاریندیول و فالکاریو یونال است.
هر دو این ترکیبات در طبیعت خاصیت ضد التهابی دارند و باعث کاهش بیماری های قلبی _عروقی می شوند.
فراوانی کاروتنوئید موجود در هویج، خطر سکته مغزی را کاهش می دهد.
آب هویج، سطح آنتی اکسیدان را در بدن افزایش و پر اکسیداسیون لیپید را کاهش می دهد در نتیجه احتمال بروز بیماری های قلبی_ عروقی نیز کاهش می یابند.
پکتین موجود در هویج نیز سطح کلسترول را در بدن کاهش می دهد.
مطالعات نشان می دهند که با مصرف دو عدد هویج در روز، میزان کلسترول را می توان بین 10 تا 20 درصد کاهش داد.
4. هویج برای بهبود سلامت دهان و دندان:
بتاکاروتن موجود در هویج، باعث می شود که مینای دندان سالم بماند.
این گیاه ترد کمک می کند تا دندان هایتان تمیز بمانند و پاک شوند و باعث کاهش ترشح بزاق شود و به سلامت کلی دندان ها کمک خواهد کرد.
5. هویج برای حفظ فشار خون:
مقدار بالای سدیم در غذا، فشار خون را افزایش می دهد که میتوانید با اضافه کردن غذاهای غنی از پتاسیم در رژیم غذایی خود با آن مقابله کنید.
سه چهارم فنجان آب هویج حاوی 517 میلی گرم پتاسیم و 14 درصد از نیاز روزانه شما به پتاسیم را تامین می کند و هنگامی که خام خورده شود، موجب کاهش فشار خون میشود.
حفظ فشار خون با هویج
6. هویج برای تقویت سیستم ایمنی بدن:
ویتامین A و آنتی اکسیدان ها برای افزایش ایمنی بدن حیاتی هستند.
از آنجایی که هویج هر دو این ترکیبات را دارد، در تقویت سیستم ایمنی بدن فوق العاده است.
ویتامین A دارای خواص ضد ویروسی است و باعث افزایش کارکرد سلول های سفید می شود و به عملکرد دستگاه گوارش و ریه ها کمک می کند.
آنتی اکسیدان ها اثرات تخریبی اکسیداسیون در بافت ها را از بین می برد و بنابراین ایمنی بدن را تقویت می کنند.
7. هویج برای کاهش خطر ابتلا به آب مروارید و ماکولار:
کمبود لوتئین دلیل اصلی ماکولار در سالمندان است.
هویج زرد غنی از لوتئین است، بنابراین مصرف منظم آن از بروز بیماری های چشمی جلوگیری می کند.
ویتامین های آنتی اکسیدانی در هویج چشم ها را از آب مروارید محافظت می کند.
8. هویج برای کنترل دیابت:
هویج ها بدون نشاسته هستند و کربوهیدرات های کمی دارند و به دلیل پایین بودن گلیسمی، روند هضم و جذب را افزایش می دهند و باعث کاهش ناگهانی قند خون می شود و مکانیسم بیشتر،به مبارزه با دیابت کمک خواهد کرد.
هویج برای مبارزه با دیابت
9. هویج برای تقویت استخوان ها :
یک فنجان آب هویج بوده 25 میلی گرم کلسیم دارد.
مصرف کلسیم استخوانها را تقویت می کند و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش میدهد.
10. کمک هویج به کاهش وزن:
ممکن است که هویج بهترین گزینه برای میان وعده باشد تا کمک کند وزن خود را کاهش دهید، زیرا کالری کمی دارند
( یک فنجان آب هویج فقط 25 کالری دارد) علاوه بر این ،هویج حاوی چربی نمی باشد.
11. بهبود عملکرد شناختی:
از آنجایی که هویج حاوی کربوهیدرات های پیچیده و فیبر می باشد،جریان خون را در مغز ما افزایش می دهد و به نوبه خود حافظه تمرکز و هوشیاری را بهبود می بخشد.
خواص و فواید هویج
12. هویج برای کاهش بیماری معده:
این غذا تند و خوشمزه ،سیستم گوارش را بهبود می بخشد و برای سلامتی بدن خوب و مفید است.
هویج پخته شده در درمان اسهال، ناراحتی های معده، تهوع و استفراغ مفید است.
از آنجایی که هویج مقدار زیادی فیبر نامحلول دارد، یبوست ، گاز و نفخ معده را درمان میکند.
هویج خام در کودکان زیر 4 سال، به یبوست منجر میشود.
13. سم زدایی بدن با هویج :
هویج روده را تمیز و خون را پاک میکند.
همچنین تعادل اسید قلیایی را در بدن حفظ میکند.
14. هویج مناسب برای سلامت کبد:
آب هویج برای کبد عالی و مفید است. هویج به دلیل وجود کاروتنوئیدها، خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارند و به جلوگیری از بیماری های کبدی کمک می کنند.
همچنین باعث کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب در کبد و سایر قسمتهای بدن می شوند.
فواید آب هویج برای کبد
15. هویج برای درمان اختلالات پوستی:
همانطور که گفته شد، هویج منبع خوبی از بتاکاروتن است و در برابر چندین بیماری پوستی، از جمله پسوریازیس بسیار موثر است.
وجود ویتامین A در هویج نیز برای کاهش و درمان زگیل و آکنه مفید است.
16. کمک به بهبود و درمان زخم با هویج:
ویتامین A موجود در هویج بافت سوختگی و زخم های پوست را بهبود می بخشد.
17. هویج مفید در دوران بارداری:
اگر پزشکتان پیشنهاد کرده است که تعادل وزن خود را حفظ کنید، می توانید آب هویج بخورید. زیرا غنی از بتاکاروتن و ویتامین C است. همچنین مادران شیرده باید از هویج استفاده کنند، زیرا به دلیل ویتامین A که دارد، برای بهبود سریع زایمان، شیر بیشتر و کسب انرژی مفید باشد.
فواید مصرف هویج در بارداری
18. هویج برای کاهش و تسکین درد قاعدگی:
مصرف منظم هویج، حداقل یک هفته قبل از دوران قاعدگی، برای کاهش درد موثر است. نوشیدن آب هویج یا خوردن هویج خام نیز موجب کاهش احساس خستگی شما در دوران خواهد شد.
مزایای هویج برای زیبایی:
19. هویج برای کاهش پیری پوست:
کاروتنوئید موجود در هویج، روند پیری را کاهش میدهد. بتاکاروتن و رتینوئید در کاهش زودرس پیری سلول ها نیز به همان اندازه مفید هستند. بنابراین برای جلوگیری از چین و چروک و خطوط، هر روز هویج بخورید.
20. محافظت از پوست در برابر آفتاب سوختگی با هویج :
مصرف هویج، پوست را از بثورات و در معرض اشعه UV قرار گرفتن محافظت می کند.
کاروتنوئیدها موجود در هویج از پوست در برابر آفتاب سوختگی محافظت می کند و موجب کاهش زبری و پوسته پوسته شدن پوست می شود.
هویج برای محافظت از پوست در برابر آفتاب سوختگی
21. هویج برای جلوگیری از ریزش مو:
نیاکاروتن در هویج باعث رشد مو میشود.
ویتامین A موجود در آن، باعث تحریک تولید سبوم می شود و پوست را از خشکی محافظت می کند.
می توانید سوپ هویج، آب هویج، هویج بخارپز یا تازه را به عنوان یک میان وعده برای موهایی بلند و محکم داشته باشید.
22. هویج برای حفاظت از آسیب ناخن ها:
کمبود ویتامین A موجب آسیب پذیری و شکنندگی ناخن ها میشود از آنجایی که هویج سرشار از ویتامینA است، برای سلامت ناخن ها بسیار موثر می باشد.
یکی دیگر از اجزای مهم و مفید هویج که برای ناخن ها مناسب است و باعث تقویت می شود،بیوتن است.
23. هویج برای کمک به درخشان شدن پوست:
علاوه بر مصرف دارویی، می توانید هویج را به صورت موضعی به عنوان ماسک صورت استفاده کنید. بتاکاروتن موجود در هویج، این وظیفه را برعهده دارد.
درخشان شدن پوست با هویج
هشدارها در مورد هویج:
سوپ هویج حاوی آبورتیون است و باید در دوران بارداری از آن اجتناب کرد که باعث سقط جنین نشود. هنگام خرید هویج باید مراقب باشید و همیشه محصولات ارگانیک را خریداری کنید در غیر این صورت مزایای واقعی این سبزی را دریافت نخواهید کرد.
برخی عوارض جانبی هویج که باید بدانید:
1. ناایمن و مضر برای نوزادان:
برخی مطالعات نشان می دهند که هویج برای نوزادان خطرناک است .اما دلیل آن هنوز مشخص و معلوم نیست.
2. ممکن است منجر به واکنش های آلرژیک شود:
تعداد کمی از افراد به هویج حساسیت دارند.
برخی از عوارض جانبی برای این افراد عبارتند از:
خارش پوست
اسهال
ورم و واکنش آنافیلاکتیک.
افرادی که به هویج آلرژی دارند، باید هنگام مصرف آن محتاط باشند.
هشدار ها درباره مصرف هویج
3. مشکلات مربوط به خلق و خوی:
بعضی از افراد عادت به مصرف زیاد هویج دارند و می تواند تحریک پذیری، عصبانیت و برخی اثرات منفی مربوط به روح و روان را در پی داشته باشد.
4. هویج برای مادران شیرده در برخی موارد توصیه نمی شود.
هویج غنی از ویتامین ها و مواد معدنی است که برای بدن بسیار مهم می باشند. اما برخی مطالعات ثابت کرده اند که هویج طعم شیر مادر را تغییر می دهد بنابراین بهتر است که زنان شیرده بعد از هویج، حتما آب بنوشند.
5. تعامل با برخی از بیماریهای خاص:
افراد مبتلا به دیابت مشکلات روده، سطح قند پایین و مشکلات هورمونی باید قبل از مصرف هویج با پزشک خود مشورت کنند. هویج با چنین بیماری هایی تداخل ایجاد میکند و باعث می شود که بدتر شوند.
عوارض احتمالی مصرف هویج
6. تغییر در رنگ پوست:
این تغییر رنگ به دلیل وجود بتا کاروتن که یک ماده کاروتنوئیدی است اتفاق می افتد. این تغییر رنگ را می توان در کف دست ها، صورت و یا پاها مشاهده کرد.
7. هویج ممکن است که منجر به نفخ شکم شود:
هویج حاوی 12 گرم کربوهیدرات و 4 گرم فیبر است. هنگامی که فیبر و کربوهیدرات ها در روده حذف نمی شوند، تحریک می شوند. این امر منجر به تشکیل گاز در روده ها و در نهایت باعث نفخ و گرفتگی معده و شکم می شود.
نام و خواص داروهای گیاهی
آویشن = تقویت معده وکبد-نفخ شکم -عفونتهای روده-حالت تهوع واستفراغ-
استقدوس= مقوی قلب واعصاب-آ سم-سرگیجه-میگرن-دردمفاصل-نقرس-نزله-
اسفرزه= اسهال خونی وساده-التهاب کلیه ومثانه-خلط آور-یبوست های مقاوم-
افتیمون= ارامبخش-سوداوبلغم-لرزش های عصبی-
افسنتین =خلط آور-صفرا-پاک کننده سینه و ریه-مقوی بدن-معرق-مدربول وحیض
انقوزه= ضدقولنج-بادشکن-ضدتشنج-ضدآسم-
اکلیل کوهی= طپش قلب -آسم-ورم کلیه-صفرا- یرقان-نارسایی کبد-
اکالیپتوس= ضدعفونی کننده مجاری تنفسی -خلط آور-معالج زکام-
انیسون =سو هاضمه-بازکننده برونشها-ضدخفقان-ضد نفخ-بیماریهای زنانگی-
بابونه= سردردهای عصبی-اشتهاآور-صفرابر-ضدکرم-ضدعفونی روده-
بادرنجیوبه= تقویت قلب واعصاب-نشاط آور-استفراغ دوره بارداری-چنگ زدگی معده-
بارهنگ =نرم کننده سینه-بیماریهای کلیه ومثانه-تصفیه کننده خون-
سنا =مسهل-ملین-تخلیه سموم روده-یبوست های حادومزمن-
مورد بیماریهای پوستی-شوره سر-رفع بدبویی عرق بدن-
بومادران =مقوی قلب واعصاب-بواسیر خونی - نارا حتی های زنانگی-دل درد -
بهار نارنج =اختلالات عصبی-طپش قلب-سردردوبیخوابی-
بهدانه =درمان خشکی سینه وگلو-گرفتگی صدا-
ترنجبین= زردی -گرمی-سرخک-مخملک-تسکین عطش-
تخم گشنیز= سوهاضمه-مقوی معد ه-بوی بددهان-
تخم شنبلیله= کم خونی-قند خون-چربی خون-محرک اشتها-
ثعلب= تشنج-خلط آ ور-ورم کلیه-تورم روده ها -
چهارتخمه= گلودردوسرفه-اسهال ساده کودکان-
چهارگل= سرماخوردگی-برونشیت-زکام-ناراحتی های تنفسی-
خاکشیر= اوریون-تب بر-ملین-صفرابر-اشتهاآور-رفع عطش-
خرفه= خونریزی سینه-کرم کدو- دردمثانه-سنگ کلیه-زخم روده-
رازیانه =اشتهاآور-ضدنفخ-ازدیاد شیر-تنظیم قاعدگی-
ریوند= تقویت کبد-صفرا بر-درد کلیه-ضد تب-ضد نفخ-
زر شک =صفرابر-تصفیه کننده خون-رفع فشا خون-تقویت کبد-
زوفا= بادشکن- آسم-سرفه-ورم ریه-
سداب= بواسیر-ضددردهای قولنجی وزنانه-
سعد =اعصاب-حافظه- مقوی معده-تقویت لثه-
سماق= صفرا بر-حالت تهوع-خونریزی سینه- اسهال مزمن-
سنبل الطیب =تقویت قلب-اعصاب-بیخوابی-سردرد -
سیاهدانه= ازدیاد شیر-بادشکن-نارسایی طحال-عطسه-
شاتره= مقوی معده-مدر-صفرابر-محرک اشتها-
شیر خشت =ملین-سرفه-سرخک-زردی-تب بر-
شیرین بیان= زخم معده و اثنی عشر- ملین مزاج-تنگی نفس-سرما خوردگی-
شکر تغار= ملین-سرفه-خشکی گلو-
عا قرقرها =لکنت زبان-لغوه-فلج-رعشه-صرع-
عناب= ملین-زکام-برونشیت-تصفیه خون-فشار خون- خنکی مزاج-
فوفل= قابض-تقویت لثه- امراض دهان-سستی کمر-مقوی قلب-
فلوس= ملین-پاک کننده سموم روده-برفک وافت دهان-
قراقات= فشار خون-اوره-مرض قند-تصفیه خون-
قرنفل =مقوی قلب-معده-اعصاب-گوا رش-وسواس-بد بویی دهان-
کاسنی= تقویت کبد- پاک کننده مجاری ادراری-تب بر-
کاکل ذرت= سنگ کلیه -مثانه-صفرا-التهابات نقرس ومفاصل-
کتیرا = نرم کننده پوست دست وصورت-موخوره-
کندر= مقوی قلب-حافظه-صاف شدن صدا-ضد خلط خونی-
گل بنفشه= سینه درد- سرفه-تب بر-ملین-سرخک- حصبه-آرامبخش-
گل ختمی= گرفتگی صدا-خلط آور-ورم حنجره-سرما خوردگی -
گل گاوزبان= تقویت قلب-اعصاب-بیخوابی-نشاط آور-
گل همیشه بهار= کشنده کرمهای دستگاه گوارش-غلظت خون-اسهال-صفرا-
مرزنجوش =اعصاب-تنگی نفس- زکام-لرزش اعضا-دردشقیقه-میگرن-
مریم گلی= دردمفاصل-تشنج-قند خون-چربی-فشارخون-بیماریهای زنانه-
نعنا =مقوی معده واعصاب-ضد تهوع-سوهاضمه-
گیاه انگور:
از تیره Vitaceae است
در سوره های بقره 266, انعام 100, رعد 4, نحل 11, نباء 31 و 32, عبس 28 ذکر شده است
20 درصد گلوکز و فروکتوز دارد. اسید تارتریک و اسید مالیک فراوان دارد
دارای مواد معدنی مهمی است و پروتئین کمی دارد
بوی انگور به خاطر وجود ژرانیول و لینالول است
ویتامین P از آن بدست می آید که در جلوگیری از خونریزی ناشی ازبیماری قند موثر است
آیات قرآنی:
وَفِي الأَرْضِ قِطَعٌ مُّتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِّنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٌ وَنَخِيلٌ صِنْوَانٌ وَغَيْرُ صِنْوَانٍ يُسْقَى بِمَاء وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِي الأُكُلِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخِيلَ وَالأَعْنَابَ وَمِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
اثرات درمانی:
تورم وریدی و تصلب شرائین را بهبود می بخشد
خاصیت محرک, هاضم, آرام بخش, اشتها آور, مبرد و مدر دارد
خون را زیاد و تصفیه می کند و ناتوانی عمومی را درمان می کند
آب غوره قابض است و گلودرد را درمان می کند
شیره برای بیماری های پوستی و چشم درد مفید است
برای برونشیت مزمن, بیماری های قلبی, التهاب کلیه و نقرس مفید است
برای جلوگیری از تشنج ناشی از یبوست کودکان, رفع تب و سرماخوردگی ثمر بخش است
در درمان یرقان نیز نقش دارد
کشمش برای درمان تب, سرفه, نزله, یرقان و تورم نیمه حاد کبد و طحال نافع است
گیاه انار یا رمان:
از تیره Punicaceae
در سوره انعام 99 و141 و در سره الرحمن آیه 48
65 درصد انرژی, 15 درصد مواد قندی, سرشار از سدیم, ویتامین ریبوفلاوین, تیامین, نیاسین, ویتامین C و کلسیم و فسفر است
پروتئین و چربی اندک است
آیات قرآنی:
وَهُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ انظُرُواْ إِلِى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ إِنَّ فِي ذَلِكُمْ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
خواص دارویی:
مقوی قلب است
برای جلوگیری از التهاب و درد دل نافع است
مبرد است و تشنگی را برطرف می کند
در درمان اسهال ساده و خونی موثر است
برای التهاب قولون, کم خونی, یرقان, فشار خون, بواسیر و درد مفاصل موثر است
مصرف آن با عسل باعث کاهش صفرا می شود
جوشانده پوست ریشه دارویی مفید برای رفع کرم روده است
برای درمان سل نیز مفید است
از پوست میوه در دباغی استفاده می شود
گل انار در سقط جنین غیر عمدی تجویز می شود
گیاه انجیر یا تین:
از تیره توت (Muraceae) می باشد
طور سینا محل وحی به حضرت موسی (ع) و مکه محل وحی به حضرت محمد (ص) است
میوه دهی وابسته به نوعی حشره است که مگس انجیر نامیده می شود
60 درصد مواد قندی, دارای جوهر لیمو, اسید مالیک و مواد معدنی است
آنزیم مهمی به نام فیسین دارد
افلاطون انجیر را بسیار دوست داشت به همین علت کلمه فیکوس مرکب از دوکلمه: فیکو (دوستدار) وسوکوس (انجیر) گرفته شده است
اهمیت دارویی:
شیرابه (لاتکس), برگ درخت و میوه خوراکی است.
شیرابه یا لاتکس سمی است و موجب مرگ سلول ها می شود.
گرم و تر است و تعرق بدن را زیاد می کند
سنگ کلیه و صفرا را برطرف می کند
در رفع انسداد خفیف کبد و طحال موثر است
برای بهبود بواسیر و نقرص تجویز می شود
برای رفع نارسایی کبد مفید است
حرارت بدن را کاهش می دهد و ادرارآور است.
چاق کننده است, یبوست را برطرف می کند
+ نوشته شده در یکشنبه هفتم آبان ۱۴۰۲ ساعت 9:35 توسط hadi
|
