بسته بندي و انتقال نهال
بسته بندي و انتقال نهال :
يكي از عوامل بسيار مهم در موفقيت درختكاري ، بسته بندي و انتقال از مراكز توليد نهال يعني نهالستان ، به منطقه مورد كاشت مي باشد . پس از انتخاب نهال سالم ، بايد ريشه نهالها را كاملاً در داخل پوششي از پلاستيك يا گوني يا چادر برزنتي قرار داد تا ريشه هاي نهال در اثر مجاورت با باد و آفتاب و هواي آزاد از بين نرود ، سپس با وسايل نقليه ، نسبت به انتقال سريع نهال ها اقدام شود . بايد توجه شود به اندازه ميزان مصرف روزانه نهال از نهالستان تحويل گرفته شود.
دستورات فني كاشت نهال
آماده كردن عرصصه كاشت :
در صورت مسطح بودن زمين ، با استفاده از ادوات كشاورزي ، گاوآهن و غيره ، شياري به عمق حدود 40 سانتيمتر و به فواصل لازم ، بسته به شرايط منطقه ايجاد مي گردد. سپس محل چاله ها در داخل و حاشيه شيارهاي ايجادشده ، مشخص مي شود.
اول با استفاده از تراز دستي يا دوربين ، خطوط تراز و همچنين محل غرس نهال ، مشخص مي گردد . سپس روي خطوط تعيين شده ، شياري به ابعاد حداقل 40 × 20 سانتيمتر ، كه اصطلاحاً به آن بانكت گفته مي شود ، به منظور جمع آوري هرز آبهاي سطحي بين دو خط تراز و جلوگيري از فرسايش خاك حفر و در داخل آن ، چاله احداث مي شود.
تراكم كاشت :
به طور كلي فواصل كاشت نهال از يكديگر ، بستگي به اهداف و شرايط محيطي دارد . فواصل كشت در شمال كشور كمتر ، در جنوب و مناطق بياباني بيشتر و در ساير مناطق متوسط مي باشد . در ايجاد فضاي سبز هم ، فواصل كشت با توجه به نوع گونه و شرايط منطقه و اهداف تغيير مي يابد .
در هر صورت بهتر است از نظرات و تجارب اهل فن و كارشناسان منابع طبيعي منطقه استفاده گردد.
گودبرداري :
شكل چاله غرس نهال درختكاري ، معمولاً بصورت مكعب مستطيل ، مكعب مربع بوده ، به وسيله دست يا به وسيله مته گود برداري حفر مي شود . موقع كندن ، خاك رويي را (به عمق 30-20 سانتيمتري ) كه به آن خاك زراعي گفته مي شود جداگانه ريخته و خاك زيري را از آن جدا كرده ، با مقداري كود پوسيده دامي مخلوط كرده ، سپس كف گوده را پس از پايان عمليات خاكبرداري شخم زده ، نرم مي نمائيم.
ابعاد چاله ها براساس سن ، وضعيت ريشه و نوع گونه تعيين مي گردد بطور كلي هر قدر ابعاد آن بزرگتر باشد ، استقرارو رشد نهال بهتر خواهد بود .
1- براي نهال هاي درختي مانند : اقاقيا ، نارون ، توت ، سنجد ، عرعر ، زبان گنجشك ، داغداغان ، اكاليپتوس ، آكاسيا ، كنار ، كهور ، كاج و سرو ( سوزني برگان ) ، ابعاد هر گوده 70 × 60 × 60 سانتيمتر بوده و در آن اعداد كوچك ، معرف طول و عرض و اعداد بزرگ معرف عمق چاله مي باشد.
2- ابعاد چاله براي نهال درختان گردو ، مو و گونه هاي مشابه 100 × 80 × 80 سانتيمتر در نظر گرفته شود.
3- مشخصات چاله براي درختچه ها نظير : ختمي، درختي توري ، پيراكانتا ، دم موشي ، مرواريد ، ارغوان ، به ژاپني ، ياس زرد ، طاووسي ، خرزهره ، گل كاغذي و غيره 60 × 50 × 50 سانتيمتر و براي بوته هاي زينتي 40 × 30 × 30 سانتيمتر مي باشد.
زمان كاشت :
بهترين زمان كاشت نهال ، معمولاً هنگام خواب نهال است در مناطق گرم و متعدله و نيمه سردسير ، بهترين زمان كاشت ، پائيز پس از خواب رفتن نهال است ولي درمناطق سردسير نهالكاري بهتر است پس از سپري شدن يخبندان انجام شود.
بهترين شرايط براي غرس نهال روزهاي ابري وهواي آرام است .
در روزهاي آفتابي وگرم و يا يخبندان و روزهايي كه باد شديد است از كاشت نهال جداً خودداري شود .ختم زمان كاشت در پائيز طوري تنظيم و برنامه ريزي شود كه ريشه نهال با محيط جديد قبل از فرارسيدن يخبندان انس پيدا نموده باشد لذا بايستي پايان زمان كاشت 2 الي 3 هفته قبل از بيداري ظاهري نهال باشد .
البته زمان كاشت نهالهاي گلداني ، از قاعده فوق مستثني است زيرا نقل وانتقال و كاشت آنها در تمام طول سال عملي است مع الوصف رعايت موارد ذيل ضروري است .
1-درموقع انتقال نهال نبايستي درجه حرارت مبدا با مقصد اختلاف داشته باشد .
2-رطوبت بافت خاك گلدان درحدي باشد كه مانع از هم پاشيدگي خاك گلدان شود.
3-موقع كاشت ، ظرف گلدان ( نايلون و سفال و...) با احتياط جداگردد، از كاشت نهال با ظرف و گلدان بطور جدي خودداري شود .
نحوه كاشت نهال :
پس از پايان عمليات ترازيابي،احداث شيار (بانكت) و حفره چاله،عرصه آماده كشت براي نهال كاري مي گردد.طريقه كاشت به شرح زير صورت مي گيرد:
ابتدا در داخل چاله مقداري خاك سطحي زمين كه با كود پوسيده دامي مخلوط شده ريخته مي شود بطوريكه در موقع قراردادن نهال در داخل چاله ، يقه (طوقه ) نهال در سطح كف بانكت قرار مي گيرد سپس بقيه خاك را مخلوط با مقداري كود به داخل چاله ريخته و نهالهاي ريشه لخت را به آرامي تكان داده ، تا خاك چاله در لابلاي ريشه قرار گيرد. آنگاه خاك اطراف يقه نهال با فشار پا فشرده مي شود . نهال اصولاً بايستي در وسط چاله كشت شود.
استفاده از قيم (دار بان )
نهالهايي كه شاخ و برگ آنها نسبت به ريشه بيشتر است مانند نهالهاي سوزني برگان (سرو نقره اي ، زربين ، سرو شيراز سد روس ، انواع كاج ، زيتون و غيره ) پس از كاشت قادر نيستند بطور قائم در زمين قرار گيرند .بويژه اينكه اگر منطقه بادخيز باشد كه در اينصورت باعث خم شدن نهال بويژه پس از آبياري مي گردد.
آبياري :
بعد از كاشت ، بلافاصله بايستي آبياري انجام و آبياري هاي بعدي نيز با توجه به شرايط اقليمي منطقه و زمان شروع فعاليت نهال تنظيم گردد.
روشهاي مختلفي براي ابياري وجو دارد ، با توجه به شرايط كشور از نظر محدوديت آب قابل دسترس ، بهترين روش آبياري از نظر صرفه جويي در مصرف آب و هزينه (در بلند مدت ) و سهولت كار آبياري ، آبياري قطره اي مي باشد.
عمليات مراقبت و نگهداري :
براي بهبود شرايطي كه مناسب بقاء و رشد بعدي نهالها باشد عمليات مراقبت (سله شكني ، وجين علف هرز ، مرمت حصار و قيم ، واكاري نهالهاي خشكيده ) و در صورت لزوم آبياري پس از كاشت نهال امري ضروري است
يكي از عوامل بسيار مهم در موفقيت درختكاري ، بسته بندي و انتقال از مراكز توليد نهال يعني نهالستان ، به منطقه مورد كاشت مي باشد . پس از انتخاب نهال سالم ، بايد ريشه نهالها را كاملاً در داخل پوششي از پلاستيك يا گوني يا چادر برزنتي قرار داد تا ريشه هاي نهال در اثر مجاورت با باد و آفتاب و هواي آزاد از بين نرود ، سپس با وسايل نقليه ، نسبت به انتقال سريع نهال ها اقدام شود . بايد توجه شود به اندازه ميزان مصرف روزانه نهال از نهالستان تحويل گرفته شود.
دستورات فني كاشت نهال
آماده كردن عرصصه كاشت :
در صورت مسطح بودن زمين ، با استفاده از ادوات كشاورزي ، گاوآهن و غيره ، شياري به عمق حدود 40 سانتيمتر و به فواصل لازم ، بسته به شرايط منطقه ايجاد مي گردد. سپس محل چاله ها در داخل و حاشيه شيارهاي ايجادشده ، مشخص مي شود.
اول با استفاده از تراز دستي يا دوربين ، خطوط تراز و همچنين محل غرس نهال ، مشخص مي گردد . سپس روي خطوط تعيين شده ، شياري به ابعاد حداقل 40 × 20 سانتيمتر ، كه اصطلاحاً به آن بانكت گفته مي شود ، به منظور جمع آوري هرز آبهاي سطحي بين دو خط تراز و جلوگيري از فرسايش خاك حفر و در داخل آن ، چاله احداث مي شود.
تراكم كاشت :
به طور كلي فواصل كاشت نهال از يكديگر ، بستگي به اهداف و شرايط محيطي دارد . فواصل كشت در شمال كشور كمتر ، در جنوب و مناطق بياباني بيشتر و در ساير مناطق متوسط مي باشد . در ايجاد فضاي سبز هم ، فواصل كشت با توجه به نوع گونه و شرايط منطقه و اهداف تغيير مي يابد .
در هر صورت بهتر است از نظرات و تجارب اهل فن و كارشناسان منابع طبيعي منطقه استفاده گردد.
گودبرداري :
شكل چاله غرس نهال درختكاري ، معمولاً بصورت مكعب مستطيل ، مكعب مربع بوده ، به وسيله دست يا به وسيله مته گود برداري حفر مي شود . موقع كندن ، خاك رويي را (به عمق 30-20 سانتيمتري ) كه به آن خاك زراعي گفته مي شود جداگانه ريخته و خاك زيري را از آن جدا كرده ، با مقداري كود پوسيده دامي مخلوط كرده ، سپس كف گوده را پس از پايان عمليات خاكبرداري شخم زده ، نرم مي نمائيم.
ابعاد چاله ها براساس سن ، وضعيت ريشه و نوع گونه تعيين مي گردد بطور كلي هر قدر ابعاد آن بزرگتر باشد ، استقرارو رشد نهال بهتر خواهد بود .
1- براي نهال هاي درختي مانند : اقاقيا ، نارون ، توت ، سنجد ، عرعر ، زبان گنجشك ، داغداغان ، اكاليپتوس ، آكاسيا ، كنار ، كهور ، كاج و سرو ( سوزني برگان ) ، ابعاد هر گوده 70 × 60 × 60 سانتيمتر بوده و در آن اعداد كوچك ، معرف طول و عرض و اعداد بزرگ معرف عمق چاله مي باشد.
2- ابعاد چاله براي نهال درختان گردو ، مو و گونه هاي مشابه 100 × 80 × 80 سانتيمتر در نظر گرفته شود.
3- مشخصات چاله براي درختچه ها نظير : ختمي، درختي توري ، پيراكانتا ، دم موشي ، مرواريد ، ارغوان ، به ژاپني ، ياس زرد ، طاووسي ، خرزهره ، گل كاغذي و غيره 60 × 50 × 50 سانتيمتر و براي بوته هاي زينتي 40 × 30 × 30 سانتيمتر مي باشد.
زمان كاشت :
بهترين زمان كاشت نهال ، معمولاً هنگام خواب نهال است در مناطق گرم و متعدله و نيمه سردسير ، بهترين زمان كاشت ، پائيز پس از خواب رفتن نهال است ولي درمناطق سردسير نهالكاري بهتر است پس از سپري شدن يخبندان انجام شود.
بهترين شرايط براي غرس نهال روزهاي ابري وهواي آرام است .
در روزهاي آفتابي وگرم و يا يخبندان و روزهايي كه باد شديد است از كاشت نهال جداً خودداري شود .ختم زمان كاشت در پائيز طوري تنظيم و برنامه ريزي شود كه ريشه نهال با محيط جديد قبل از فرارسيدن يخبندان انس پيدا نموده باشد لذا بايستي پايان زمان كاشت 2 الي 3 هفته قبل از بيداري ظاهري نهال باشد .
البته زمان كاشت نهالهاي گلداني ، از قاعده فوق مستثني است زيرا نقل وانتقال و كاشت آنها در تمام طول سال عملي است مع الوصف رعايت موارد ذيل ضروري است .
1-درموقع انتقال نهال نبايستي درجه حرارت مبدا با مقصد اختلاف داشته باشد .
2-رطوبت بافت خاك گلدان درحدي باشد كه مانع از هم پاشيدگي خاك گلدان شود.
3-موقع كاشت ، ظرف گلدان ( نايلون و سفال و...) با احتياط جداگردد، از كاشت نهال با ظرف و گلدان بطور جدي خودداري شود .
نحوه كاشت نهال :
پس از پايان عمليات ترازيابي،احداث شيار (بانكت) و حفره چاله،عرصه آماده كشت براي نهال كاري مي گردد.طريقه كاشت به شرح زير صورت مي گيرد:
ابتدا در داخل چاله مقداري خاك سطحي زمين كه با كود پوسيده دامي مخلوط شده ريخته مي شود بطوريكه در موقع قراردادن نهال در داخل چاله ، يقه (طوقه ) نهال در سطح كف بانكت قرار مي گيرد سپس بقيه خاك را مخلوط با مقداري كود به داخل چاله ريخته و نهالهاي ريشه لخت را به آرامي تكان داده ، تا خاك چاله در لابلاي ريشه قرار گيرد. آنگاه خاك اطراف يقه نهال با فشار پا فشرده مي شود . نهال اصولاً بايستي در وسط چاله كشت شود.
استفاده از قيم (دار بان )
نهالهايي كه شاخ و برگ آنها نسبت به ريشه بيشتر است مانند نهالهاي سوزني برگان (سرو نقره اي ، زربين ، سرو شيراز سد روس ، انواع كاج ، زيتون و غيره ) پس از كاشت قادر نيستند بطور قائم در زمين قرار گيرند .بويژه اينكه اگر منطقه بادخيز باشد كه در اينصورت باعث خم شدن نهال بويژه پس از آبياري مي گردد.
آبياري :
بعد از كاشت ، بلافاصله بايستي آبياري انجام و آبياري هاي بعدي نيز با توجه به شرايط اقليمي منطقه و زمان شروع فعاليت نهال تنظيم گردد.
روشهاي مختلفي براي ابياري وجو دارد ، با توجه به شرايط كشور از نظر محدوديت آب قابل دسترس ، بهترين روش آبياري از نظر صرفه جويي در مصرف آب و هزينه (در بلند مدت ) و سهولت كار آبياري ، آبياري قطره اي مي باشد.
عمليات مراقبت و نگهداري :
براي بهبود شرايطي كه مناسب بقاء و رشد بعدي نهالها باشد عمليات مراقبت (سله شكني ، وجين علف هرز ، مرمت حصار و قيم ، واكاري نهالهاي خشكيده ) و در صورت لزوم آبياري پس از كاشت نهال امري ضروري است
+ نوشته شده در پنجشنبه چهارم آذر ۱۳۹۵ ساعت 22:22 توسط hadi
|
